Pobrezia, azken finean, aukera politikoa da, eta gobernuek hura gainditzea aukera dezakete, nahi izanez gero»,
Philip Alston Nazio Batuen Erakundeko errelatore bereziaren adierazpena, muturreko pobreziaren eta giza eskubideen inguruan, 2020ko urtarriletik otsailera bitartean Espainiara egindako bisita ofizialaren ondorio gisa.
Zer esan nahi du etxerik gabeko pertsona izateak?
Ez da erraza etxegabetasuna definitzeko termino zuzenak aurkitzea, etengabe eboluzionatzen duen kausa eta faktore anitzeko fenomeno sozial bat baita. Europan onartu egin da ETHOS (European Typology on Homelessness and Housing Exclusion) izeneko kategorizazioa erabiltzea. Etxegabeekin lan egiten duten Elkarte Nazionalen Europako Federazioak (FEANTSA) proposatu du kategoria hori eta, haren arabera, etxerik gabeko pertsona bat da»egoera pertsonal eta iraunkorrera egokitutako eta bizikidetza-esparru egonkorra ematen duen bizitoki egoki bat eskuratu edo kontserbatu ezin duena, arrazoi ekonomikoengatik eta beste oztopo sozial batzuengatik edo bizitza autonomoa izateko zailtasun pertsonalak dituztenak».
Uste osoa dugu etxebizitza eta mantenua pertsona guztien eskubide subjektiboa direla eta uste dugu etxegabetasun-egoeran dauden pertsonen oinarrizko premiak betetzea Administrazio Publikoaren betebeharra dela. Horregatik, LOTURA Giza Garapenatik etxerik gabeko pertsonen bizi-kalitatea hobetu nahi dugu, haien osasun mentala arduratuz, haien osasun fisikoa indartuz eta haien osasun emozionala zainduz. Era berean, gizartea errealitate horretara hurbildu nahi ditugu, herritar guztiak gizarteratze-prozesuak gidatzeko gaitasuna garatzeko gizarte-eraldatzeko eragile bihurtuta.
KAM UNITATEA; KALEKO ARRETARAKO MUGIKOR UNITATEA: Etxerik gabeko pertsonei laguntza psikologikoa eta sozio-sanitarioa emateko unitate mugikorra.
LOTURA Giza Garapenetik programa berritzaile bat proposatzen dugu etxegabetasun egoeran dauden pertsonei hurbileko arreta emateko. Horrela, KAM UNITATEAk etxerik gabeko pertsonen bizi-kalitatea hobetu nahi du, kalean laguntza psikologikoa eta sozio-sanitarioa ematen duen unitate mugikor bat abian jarriz, bere jarduna baliabideetara bideratuz eta lehen eta bigarren mailako sare sozial eta sanitarioetako profesionalekin koordinatuz.
Next Generation Europako Funtsei lotutako proiektua da, Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzarekin. Programa hau Donostia, Errenteria eta Irungo udalerrietan garatzen ari da eta gizarte-egoera ahulean dauden pertsonen osasun fisiko eta mentalari lotutako baliabideak, tratamenduak, zaintzak eta laguntza-programak eskuratzeko aukera-berdintasuna sustatzea du helburu, haien gizarteratzea lortzeko.
KAM UNITATEA arazo psikologikoen eta osasun mentalaren inguruan atzemandako premia larritik sortu da. Askotan, etxerik gabeko pertsonek jasaten dituzten kontsumoei eta gizartean bazterturik egoteagatik pertsona horiek duten arreta faltari lotuta dago. Testuinguru horretan, gure taldeak hainbat esku-hartze koordinatuak garatzen ditu arreta psikologikoarekin eta, aldi berean, prebentzioarekin, osasunerako hezkuntzarekin eta arriskuak eta kalteak murriztearekin lotuta.
Osasun mentala zaintzea, gizarteratzeko lehentasuna eta funtsezko elementua
FINANTZATZAILEAK
BETILAGUN Programa: Esku-hartze soziala eta osasunerako hezkuntza etxerik gabeko pertsonentzat, haien maskotak zainduz
BETILAGUN proiektu berritzailea da, eta «Nagusivoz Kalean» Herritarren Partaidetzarako Programan du jatorria. Programa hori Donostian garatu zen 2021ean zehar, eta etxerik gabeko pertsonen bizi-kalitatea hobetzea zuen helburu. Parte hartu zuen taldeetako batek etxegabeei laguntzen dieten maskotak, batez ere txakurrak, artatuko zituen proiektu bat proposatzeko aukera ikusi zuen. BETILAGUN herritarrek gizarte-arloan parte hartzeko prozesuen adierazpenik gorena da.
Proposamen hori helburu gisa planteatzen zen berez, maskotei arreta sanitarioa ematen zitzaien neurrian, eta bitarteko gisa, osasunaren esparruan etxegabetasun-egoeran zeuden pertsonekin esku hartzea ahalbidetuz.
Programak, halaber, osasunerako hezkuntzaren, prebentzioaren, arriskuak murriztearen, baliabideak eskuratzearen, laguntza emozionalaren eta abarren esparruan etxegabetasun-egoeran dauden pertsonekin esku hartzea du ardatz, eta horren ondoriozko bitartekaritza egiten da kliniken eta etxerik gabeko pertsonen artean, programaren garapen egokiari begira.
Donostiako Udaleko Gizarte Ekintza Sailak eta Gizarte Politikako Departamentuak diruz lagundutako proiektu honekin bat egin du, borondatez, Gipuzkoako Albaitarien Elkargo Ofizialak eta, zehazki, Gipuzkoako probintzia osoan zehar banatutako 16 albaitaritza-klinikak. Albaitarien Klinika Lagunen Sare bat sortu da behar duten etxerik gabeko pertsonen maskotei arreta emateko (parasitoa kentzea, txertaketa, txipak…). Bestalde, animalien errausketa-labeak ere laguntzen du, maskotei amaiera duina eskainiz eta haien jabeei lasaitasuna eta lasaitasuna emanez. Sare horrekin lankidetza-hitzarmen bat sinatu du LOTURA Giza Garapenak.
Maskotak, kaleko bakardadean lagun leialak.
BI SARE, BI ERAGIN Programa:
BETILAGUN programak, etxegabetasun-egoeran dauden pertsonekin gizartean esku hartzeko helburua lortzeaz gain, herritartasun aktiboa eraiki nahi du, gizarte-eraldatzailea den boluntariotza sustatuz. Horrela sortu da BI SARE, BI ERAGIN programa, Eusko Jaurlaritzaren 2021 Boluntarioen Sustapenerako Deialdiaren laguntzarekin. Horren bidez, BETILAGUN aberastu nahi dugu, herritarren parte-hartze eta inplikazio aktibo eta boluntarioarekin.
BI SARE, BI ERAGIN-ek etxerik gabeko pertsonentzako gizarte-laguntzako 2 sare sortzea eta garatzea planteatzen du:
1- ALBAITARIEN BORONDATEZKO KLINIKEN SAREA: etxerik gabeko pertsonen maskoten borondatezko osasun laguntza egiten dutenak. Sare honek etxerik gabeko pertsonekin batera doazen animaliak osasun aldetik erregularizatzeko beharrari erantzun nahi dio, eta posible eta oso onuragarria dela haien osasun emozionalerako maskotak etxerik gabeko pertsonentzako baliabideetan sartzea frogatu nahi du. Gainera, administrazioekin elkarlanean aritu nahi dugu, herritarren osasun publikoa bermatzeko.
2- BORONDATEZKO HARRERA-ETXEEN SAREA: Harrera-formula berritzaile horren bidez, batetik, arrazoi desberdinek eragindako banantzeen ondoriozko jabeentzako eta maskotentzako egoera estresagarriak arindu nahi ditugu, eta, bestetik, herritarren parte-hartzea bideratu nahi dugu maskotak aldi baterako hartzeko borondatezko ekintzen bidez, herritarrek funtsezko protagonismoa izan dezaten etxerik gabeko pertsonen gizarteratze-prozesuetan.
Etxerik gabeko pertsonen konpainiako animaliak borondatez hartzeak haien mina arintzen laguntzen du, nahitaezko banantze baten aurrean
Gizarte-eraldatzeko gertagaitzak diren topaketen LABs-en metodologia
LOTURA Giza Garapenean, historia, jatorri eta bizi-egoera desberdinak dituzten pertsonen arteko topaketa- eta lotura-esperientziak sustatzearen aldeko apustua egiten dugu. Esperientzia horiek nekez ezagutuko lirateke eta ez lukete inolako harremanik izango proiektu sozial baten esparruan ez balitz. Ezinbestekotzat jotzen dugu komunitate-laguntzako dinamikak berreskuratzea, egoera ahulenean dauden pertsonekin lotura afektiboak eta sozializazio-sare inklusiboak eta solidarioak sortzeko.
LAGUNTZAILEAK
ALBAITARITZA-KLINIKA
DONOSTIA; ABERE, ALTZA, HOSPITAL VETERINARIO DONOSTIA, LABRIT, SAN BERNARDO, L. Piera, A. Rotaeche/ ERRENTERIA; BIDEBIETA/ HERNANI; ORKOLAGA/ HONDARRIBIA; SOKOA/ IRUN; AMAITA, ELU/ OIARTZUN; MENDIBURU/ TOLOSA; IBAIONDO/ USURBIL; PROTECTORA DE GIPUZKOA/ ZARAUTZ; ZAUNKA.
ANIMALIEN ERRAUSKETA
BETI ZUREKIN